Badania prenatalne umożliwiają sprawdzenie, czy nienarodzone jeszcze dziecko jest w pełni zdrowe. Dzięki temu badaniu przyszli rodzice mogą poczuć się bezpiecznie, a w przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości w przebiegu ciąży od razu podjąć działania, które mają pozytywnie wpłynąć na zdrowie maluszka.
Razem ze specjalistami z Kliniki Grabczak ProfMed z Krasnegostawu postanowiliśmy odpowiedzieć na pytania dotyczące badań prenatalnych, które dotychczas niepokoiły kobiety ciężarne.
Po co wykonuje się badania prenatalne płodu?
Badania prenatalne to specjalne badania płodu, które wykonuje się jeszcze podczas jego rozwoju wewnątrzmacicznego. Znaczenie tego typu badania jest ogromne, ponieważ pomaga ono wykluczyć różnego rodzaju wady rozwojowe u dziecka. Jeśli natomiast okaże się, że pojawiły się pewne niepokojące zmiany lub zaburzenia, można niezwłocznie rozpocząć konieczne leczenie, dzięki któremu prawdopodobnie maluszek powróci do zdrowia.
Czy każda ciężarna powinna wykonać badania prenatalne?
Eksperci z Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego zalecają, aby badania prenatalne były traktowane jako badania przesiewowe. Powinny wykonywać je wszystkie ciężarne. Badania prenatalne w szczególności poleca się kobietom, które ukończyły 35 rok życia, a także w przypadku, gdy w rodzinie występowały choroby genetyczne lub gdy poprzednie dziecko urodziło się chore.
Na czym polegają badania prenatalne?
Wykonanie badań prenatalnych polega na poddaniu się serii badań USG kolejno w każdym trymeście ciąży. Ponadto ciężarna musi wykonać szereg testów biochemicznych, które w następnej kolejności zostaną poddane komputerowej analizie danych. Dzięki temu lekarz oceni budowę płodu, a także określi skalę ryzyka urodzenia się dziecka z wadami anatomicznymi lub genetycznymi.
Badania prenatalne dzieli się na inwazyjne i nieinwazyjne. Te pierwsze polegają na oznaczeniu stężenia konkretnych substancji w krwi matki, które odpowiadają za określone zaburzenia rozwoju. Badania nieinwazyjne są całkowicie bezpieczne dla dziecka, jednak nie dają całkowicie wiarygodnego wyniku. Aktualnie zaleca się, aby każda ciężarna wykonałą także kilka zwykłych badań USG.
Z kolei badania inwazyjne stosuje się, gdy zachodzi podejrzenie, że dziecko może urodzić się z wadą genetyczną. Wówczas ciężarną kieruje się na specjalny zabieg, podczas którego nakłuwa się powłokę brzuszną w celu pobrania materiału genetycznego z pęcherza płodowego. Pobrany materiał wysyła się do analizy, która ostatecznie określa stan zdrowia płodu. Do inwazyjnych badań prenatalnych możemy zaliczyć:
- Test PAPP-A, który bazuje na ocenie stężenia białka PAPP-A oraz poziomu Beta HCG. Dzięki niemu można wykluczyć, że dziecko urodzi się z zespołem Downa, zespołem Edwardsa czy zespołem Patau. Test ten wykonuje się między 10. a 14. tygodniem ciąży. Badanie polega na pobraniu od pacjentki próbki krwi do analizy, a także wykonaniu USG. Za pomocą badania ultrasonograficznego określa się wiek płodu, jego dokładne pomiary, a także sprawdza się na przykład przezierność karkową. Stopień możliwości wystąpienia wady wylicza się za pomocą specjalnego programu komputerowego, który uwzględnia także wiek matki. Wyniki są dostępne już po kilku dniach. Wynik ujemny oznacza bardzo małe ryzyko urodzenia chorego dziecka, z kolei wynik dodatni prowadzi do dalszej diagnostyki, która ma na celu określenie rodzaju wady. Należy jednak pamiętać, że jedynie niewielki odsetek kobiet z wynikiem dodatnim rodzi chore dzieci.
- Test potrójny (AFP, Estriol, b-HCG) jest jedną z najlepszych metod wykrywania wad genetycznych płodu, którą wykonuje się pomiędzy 15. a 20. tygodniem ciąży. Dzięki temu badaniu można wykluczyć takie choroby jak zespół Downa czy otwarte wady cewy nerwowej. Test potrójny może stanowić uzupełnienie badania USG.
W jakich placówkach można wykonać badania prenatalne płodu?
Badania prenatalne płodu powinny zostać wykonane w specjalnie przygotowanych ośrodkach medycznych, które posiadają odpowiedni sprzęt ultrasonograficzny, oprogramowanie komputerowe, laboratorium analityczne oraz przeszkolony personel, który posiada certyfikat wydawany przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne.
Więcej informacji na temat wykonywania badań prenatalnych znajduje się na stronie internetowej: http://profmed.com.pl/poradnie.
